فارسی

1
نگران! از نگرنده تا دلواپس
2
ببستی به چشم «سهارت»
3
بلاکچین در کلام نظامی!
4
من و سعدیِ من

نگران! از نگرنده تا دلواپس

یک نکته ادبی: می‌دانید نگران یعنی نگرنده و نه دلواپس؟ اینکه در زبان امروز ما نگران (در واقع دل‌نگران) معنی دلواپس را یافته و از معنای اصلی خود فاصله گرفته سبب شده برخی اشارات شعری جذاب به راحتی قابل فهم نباشند. مثلا این بیت خافظ را همه شنیده‌ایم که: چشم نرگس به شقایق نگران خواهد شد. احتمالا در ذهنمون این نقش بسته که چشم نرگس دلواپس و دل‌نگران شقایق خواهد شد. ولی نه! منظورش اینه که نرگس (که در ادبیات ما اشاره به چشم یار است) شقایق را نگاه خواهد کرد. اما دلیل اینکه این پست را می‌گذارم چیه؟ در[…]

خواندن کل مطلب

ببستی به چشم «سهارت»

این بیت را ببینید: «چشم سعدی به خواب بیند خواب، که ببستی به چشم سَهارت» تقریباً در همه نسخه‌های موجود این بیت با کلمه «سحار» ثبت شده که در لغت به معنی بسیار «سِحرکننده» و فریبنده است. در ظاهر هم درست میاید: اینکه با چشمان سحرآمیز و افسونگرت راه خواب را بر چشم سعدی بسته‌ای و دیگر چشم او خواب راحت را مگر به خواب ببیند. درست به نظر می‌رسه نه؟ ولی نه! ما که داتیسیم (!) در همسری و همجانی با سعدی می‌گوییم که در این خبطی آشکار است! به احتمال بسیار زیاد این سحار نیست و سهار بوده[…]

خواندن کل مطلب

بلاکچین در کلام نظامی!

ببینید چی پیدا کردم! به رغم همنشینی دائمی‌ام با سعدی، همیشه نظامی را معیار زبان فارسی دانسته‌ام. واژه‌پردازی‌ها و صحنه‌سازی‌های شاعرانه‌اش سخت خیال انگیز است و هفت پیکر، داستان بهرام گور را از میان همه آثارش بیشتر دوست دارم. وسط کار کردن هفت پیکر را از قفسه کشیدم بیرون برای سرحال آمدن با خواندن چند صفحه، و ناگهان توصیف بلاکچین را در یک بیت ساده او یافتم. می‌دانید که فناوری بلاکچین به این ترتیب است که مجموعه‌ای کد از یک دستورجلسه به دستورجلسه بعدی منتقل می‌شوند و هر رشته باید با رشته قبلی منطبق باشد. اگر حتی یک رشته در[…]

خواندن کل مطلب

من و سعدیِ من

یادم نمیاد یکبار هم روز پدر و مادر و برادر و معلم و پرستار و این چیزها را گرامی داشته باشم یا به کسی تبریک گفته باشم، چون برایم مصداق قدردانی زوری و از سر تکلیف است و چندش‌آور. ولی روز شاعران و فرهیختگان را حکایتی دگر است! بهانه‌ای است که ناخواسته پرتاب شوی در دریای عمیق زیبایی … و عاشق بشی بر آن گرامی. پس دیگر یکم اردیبهشت که شادمانی حلول ماه دوست‌داشتنی‌ام را با روز شاعر محبوبم سعدی درهم آمیخته، چه حکمی دارد برای من؟ برای من سعدی همدم لحظه‌های احساس است. دیرتر از بقیه کشفش کردم، فقط[…]

خواندن کل مطلب