لوپن دربرابر مکرون: مرحله دوم انتخابات ریاست جمهوری فرانسه
این نوشته بازنویسی من است از تحلیلی که اصل آن از این آدرس قابل دریافت است.
در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه ۲۰۱۷ خانم مارین لوپن نامزد راست افراطی همراه با امانوئل مکرون، جوان جویای نام میانهرو به مرحله دوم رسیدند. این نخستین انتخاباتی بود که هیچیک از دو حزب سوسیالیست و گلیست فرانسه به دور دوم راه نیافتند؛ نشانهای از نارضایتی عمومی و ناامیدی از عملکرد هر دو این احزاب طی دوران طولانی زمامداری در کاخ الیزه.
میدان بازی برای مکرون باز است و به نظر میرسد که او برنده نهایی خواهد بود. دلیل آن اما نه قابلیتهای این نامزد جوان، بلکه کراهت عمومی از مارین لوپن و حزب افراطی اوست که تحت برچسبهایی چون نژادپرستی، اسلامهراسی، مهاجرستیزی و مخالفت با اتحادیه اروپا و جهانیشدن برای طبقه متوسط و لیبرال فرانسه حزبی منفور به حساب میآید. آمار نشان از پیشی جستن ۴۰ درصدی مکرون بر خانم لوپن است. همه مهیای جشن پیروزی مکرون هستند. در چنین شرایطی چه شانسی برای نامزدی که در پیشبینیها عقب است وجود دارد؟ بیاییم خانم لوپن را بررسی کنیم:
۱٫پوستر خانم لوپن: کتابخانه پشت سر و میزی که بر آن نشسته، با شعاری که برای خود برگزیده تناسب دارد: وکیل ملت فرانسه. با لبخندی محو و نگاهی دلسوز، تصویر زنی را منتقل میکند که برای فرانسه مادری میکند.
۲٫ پوستر امانوئل مکرون: به یک عکس پرسنلی شبیه است. با این حال این تصویر هم پیام محوری را منتقل می کند: میانهرو بودن. تصویر او در میانه تصویر و در مرز میان روشنی و تاریکی دو سوی زمینه قرار گرفته است. پیام او این است که او در میان هر دو حزب فرانسه ایستاده است.
تاکتیک لوپن: تنها در برابر همه!
ابتدا ببینیم چگونه ممکن است نامزدی که در چنین وضعیتی عقب است ممکن است شانسی برای پیروز شدن بیابد. منطق کار در فاصله میان حرف تا عمل رأی دهندگان است و اینکه چند نفر واقعاً حاضرند مطابق آنچه اظهار کردهاند رأی بدهند. براساس یک برآورد ریاضی که یک پژوهشگر انجام داده اگر ۹۰ درصد کسانی که گفتهاند به لوپن رأی میدهند پای صندوق بیایند، آن گاه مکرون نیاز دارد که حداقل ۶۶ درصد کسانی که گفتهاند به او رأی میدهند را در حوزه های رأی گیری ببیند. اگر همه کسانی که گفتهاند به مکرون رأی میدهند این کار را انجام دهند کار تمام است و او می برد، اما چه اتفاقی میافتد اگر یک سوم این افراد در خانه بنشینند و کلاً از رأی دادن صرف نظر کنند؟ در اینصورت بازی عوض میشود و لوپن به رغم عقب بودن چهل درصدی در پیشبینیها به دلیل عدم شرکت کسانی که به دلیل مخالفت به او به رقیبش رأی میدادند برنده خواهد بود. فراموش نکنیم در عمل افراد برای رأی به کسی که دوستش دارند بسیار جدیتر هستند تا برای رأی دادن به کسی که فقط برای مخالفت با دیگری تنها گزینه آنهاست.
مارین لوپن از تاکتیک ضد سیستم مشابه ترامپ استفاده میکند. او ساعاتی پس از راهیابی به دو دوم انتخابات اعلام کرد که از رهبری حزب جبهه ملی کنارهگیری میکند. یعنی حزبی که تمام شهرت او و پدرش به دلیل رهبری این حزب حاصل شده و این حزب هم بدون نام لوپن شناخته شده نیست. دلیل این اقدام تاکتیکی را میتوان در یک هدف جست. اینکه او زنی مستقل نشان داده شود در برابر مردی که دستپرورده سیستم است. مردی که همه نامزدهای شکست خورده هم او را به هوادارانشان توصیه کردهاند تا لوپن و افراطیها رأی نیاورند. پس تاکتیک این است که دوقطبی ساخته شود: لوپن مستقل و نامزد مردم رنجکشیده از جهانیشدن، فساد و مهاجرت در برابر مکرون حمایت شونده توسط سیستم ناکارآمد و فاسد. او وقت خود را در میان کارگران فقیر و بازارهای محلی و مردم میگذارند تا تصویر نامزد مردمی را در برابر کل سیستم نشان دهد.
از سوی دیگر مکرون پشتگرم به حمایت همه کسانی است که میخواهند به جبهه ملی و لوپن نه بگویند. در واقع پایگاه رأی او همان ۲۴ درصد به دست آمده در دور اول انتخابات است و سایرین فقط به او رأی میدهند تا لوپن را رئیس جمهور خود نبینند. این افراد با برنامههای مکرون نزدیکی ندارند و طرفدار او نیستند، بلکه او را فقط ابزار نه گفتن به یک رئیس جمهور ترسناک میبینند. پس راهکار لوپن چیست؟ این که نشان دهد او به آن ترسناکی که تصور میشود نیست و خوردن قرص تلخ مکرون بیدلیل است. این که مکرون شایسته رأی شمایی که دوستش ندارید نیست چون از خودش هیچ ندارد. نگذارید فردی بدون شایستگی رئیس جمهور شما شود. این است که وقتی مجری تلویزیونی از خانم لوپن میپرسد چه چیز را در امانوئل مکرون تحسین میکنید، او قاطعانه میگوید: هیچ چیز! تصویر او در پوستر نیز همین را میخواهد القاء کند: من به آن ترسناکی نیستم پس برای رأی به کسی که دوستش ندارید روز تعطیل را در حوزه رأی گیری نگذرانید.